Cyfrowy pieniądz to nie tylko waluty fiducjarne (w ang. skrócie FIAT) jak dolar, euro, czy polski złoty zapisane w formie cyfrowej, ale również kryptowaluty. Kryptowaluta jest specyficznym środkiem płatniczym, wykorzystywanym do rozliczeń w ramach cyfrowych usług lub finansowych inwestycji, tj. spekulacji. Jeśli zależy tobie na życiowej wolności, promuj kryptowaluty i zachęcaj znajomych do ich używania. Kryptowaluty technicznie nie działają tak samo jak waluty FIAT (narodowe). W tym artykule przedstawię tobie, czym są „kryptowaluty” od technicznej strony, jak ich używać, pomijając inwestycyjny aspekt.
Skąd biorą się kryptowaluty i jak je zdobyć?
Kryptowaluty najczęściej działają w technologii blockchain. Jest to zdecentralizowana sieć, która dba o emisję kryptowaluty, zarządza nią i ją silnie zabezpiecza pod kątem szyfrowania, chyba nie do złamania. Blockchain zawiera w sobie nie tylko kryptowaluty, ale również strony WWW i inne usługi internetowe, IT w zdecentralizowanej formie. Wróćmy jednak do walut. Twórcy, programiści kryptowaluty ustalają na jakich zasadach jest ona tworzona i emitowana. Najczęściej po stworzeniu kryptowaluty, nie jest ona w całości dostępna. Wymagane jest jej „wykopanie” lub inne formy przetwarzania w serwerowni. Stąd też wzięło się pojęcie „krypto-górnicy”. Efektywne krypto-górnictwo wymaga kapitału i zaawansowanych umiejętności IT.
Zwykli „śmiertelnicy” część kryptowalut mogą zdobyć w konkursach, programach promocyjnych zaprezentowanych przez twórców. Ostatnią drogą na zdobycie kryptowalut jest ich zakup w kantorze kryptowalutowym, na giełdzie kryptowalutowej lub od innej osoby.
Kryptowaluty i tokeny
Tokeny kryptowalutowe często są opisywane jako kryptowaluta, bo można tak samo nimi obracać, ale są pewne różnice. Tokeny działają w oparciu o nadrzędną kryptowalutę. Oznacza to najczęściej, że aby przesyłać tokeny trzeba mieć nadrzędną kryptowalutę i jej tzw. portfel. Na przykład, token Chainlink można kupić na giełdzie i go przesyłać, ale działa on w oparciu o blockchain i kryptowalutę Ethereum. Przesłanie Chainlink dokonuje się na podstawie portfela i opłat Ethereum.
Technologie w Domu
Opłaty kryptowalutowe
Przelew kryptowaluty lub tokenu od nadawcy do odbiorcy często obarczony jest opłatą. To dzięki niej utrzymuje się cały system i krypto-górników, którzy tworzą i wspierają technicznie ten system. Opłata jest różna i zależy od kryptowaluty oraz szybkości przesłania. Jeśli chcesz szybko przesłać kryptowalutę, płacisz więcej. Podana kwota przelewu powiększana jest o opłatę i ich suma pobierana z portfela nadawcy.
Stablecoin – stabilne kryptowaluty
Kryptowalutami i tokenami handluje się podobnie jak akcjami. Niestety wadą tego jest ogromna spekulacja, a więc i duże wahania kursowe. Dlatego wymyślono „stabilne” instrumenty. Stabilna kryptowaluta jest ściśle powiązana z kursem waluty fiducjarnej, koszykiem walut lub kruszcem w stosunku 1:1. A więc na przykład jej kurs jest taki sam jak waluty narodowej, z nią powiązanej. Najbardziej popularne stabilne coiny to: Tether (USDT), TrueUSD (TUSD), USD Coin (USDC) – powiązane z dolarem amerykańskim; Stasis (EURS) – powiązane z euro. Facebook zamierza stworzyć stablecoin o nazwie „Libra” powiązany z koszykiem walut narodowych.
Jak działa portfel kryptowalut?
W świecie kryptowalut, ty jesteś swoim bankiem. Nikt inny nie ma dostępu do twoich pieniędzy, poza pewnymi wyjątkami, o których wspomnę później. To za pomocą portfeli przechowujesz kryptowalutę i tokeny. Przepraszam, „przechowywanie kryptowaluty w portfelu” to duże uproszczenie. Tak naprawdę w portfelach nie ma żadnych kryptowalut i tokenów, bo wszystkie cały czas są w sieci blockchain i jej nigdy nie opuszczają. To co jest w portfelach to „prawo dostępu” do nich. Prawem dostępu do nich są „klucze prywatne” – mocno zaszyfrowane (na papierze jednak nie są zaszyfrowane). Chronisz je w sejfe i kopie w kilku innych, bezpiecznych miejscach. Jeśli ktoś uzyska do nich dostęp lub je sam utracisz, nie będziesz mieć dostępu do swoich kryptowalutowych pieniędzy na zawsze.
Ważne jest również to, iż daną kryptowalutę przesyłasz do portfela – na jego publiczny adres, który ją obsługuje. Przesłanie kryptowaluty do portfela obsługującego inną kryptowalutę może spowodować utratę przesyłanych pieniędzy. Dodam również, że przelewu środków nie da się cofnąć. Dlatego, jeśli robisz to pierwszy raz, prześlij małą kwotę jako ćwiczenie, a dopiero potem weź się za większą sumę.
Rodzaje portfeli kryptowalutowych
Portfele te można mieć w różnych miejscach i formie, np. na giełdzie, w smartfonie, komputerze, na papierze itp. To co je łączy to rodzaj, który ma swoje wady i zalety. Zacznę je wymieniać od najbezpieczniejszego do mało bezpiecznego.
- „Zimny Portfel”: to portfel całkowicie odcięty od Internetu, a więc odporny na hackerskie ataki. Może on mieć formę papierową, specjalnego pendrive’a USB, fizycznego e-klucza. Idealnie sprawdzają się do przechowywania większych kwot. Polecam urządzenie firmy „Ledger”.
- „Ciepły Portfel”: to portfel przechowywany lokalnie na twoim komputerze, smartfonie. Klucze prywatne są przechowywane lokalnie na twoim urządzeniu w mocno zaszyfrowany sposób. Mimo, że tylko ty masz dostęp do tych kluczy, są one przechowywane na urządzeniu z dostępem do Internetu, co wprowadza pewne ryzyko bezpieczeństwa. Taki portfel dobrze sprawdza się do codziennych, bieżących rozliczeń, w którym przechowujesz niewielkie kwoty. Polecam aplikację na smartfona firmy Exodus (Exodus Wallet – adres Exodus.io) albo komunikatora internetowego z wbudowanym portfelem na smartfona o nazwie Status.im.
- „Gorący Portfel”: to portfel, który mieści się na serwerze firmy zewnętrznej, do którego dostęp masz przez aplikację na smartfona albo przeglądarkę internetową. „Klucze prywatne” przechowywane są na serwerze i dostęp do nich ma ktoś inny, nie ty. Ten portfel jest najbardziej podatny na ataki mimo zabezpieczeń – wielu już straciło pieniądze tu i ówdzie. Przykładem takiego portfela może być konto na giełdzie kryptowalutowej. Zalecam krótkie przechowywanie środków na tym portfelu i nie używanie go na co dzień.
Jak przelewać kryptowalutę?
Na pewno ręcznie nie przepisuj adresu portfela odbiorcy. To jest długi skomplikowany ciąg znaków i łatwo o popełnienie błędów. Wykorzystuj funkcję „kopiuj-wklej”, albo skanowanie kodu QR w aplikacji mobilnej portfela. Przed wysłaniem zawsze sprawdzaj poprawność adresu, który wpisano do pola Odbiorcy. Portfele nadawcy i odbiorcy muszą obsługiwać tę samą kryptowalutę. Błędnej transakcji nie można cofnąć, możesz utracić środki! Jeśli przesyłasz token upewnij się, że masz wystarczającą ilość głównej kryptowaluty potrzebnej do uiszczenia opłaty. Czas przelewu jest różny i zależy od systemu danej kryptowaluty i wysokości uiszczonej opłaty, tj. od kilku minut do nawet 12 godzin i dłużej. Zalecam dokonywać opłaty w wysokości sugerowanej przez aplikację.
