Komputer pełniący rolę serwera w domu może być nazwany „homelab”. To jest komputer, który działa przez 24h/7, więc ustawiany jest raczej w mało uczęszczanych miejscach domu, aby jego hałas nie rozpraszał. Homelab może wyglądać jak zwykły komputer PC, ale również może przybrać formę instalacji RACK w przypadku bardziej zaawansowanych konstrukcji lub też może to być kupiony serwer NAS (magazyn danych) z funkcją instalacji dodatkowego oprogramowania.
Homelab vs. „chmura”
W czasach gdy połączenie internetowe w domu jest stabilne i szybkie coraz więcej danych trzyma się w „chmurze”, czyli na serwerach firm trzecich, np. zdjęcia w usłudze Google Photos, pliki w Microsoft OneDrive etc. Bardziej wymagający użytkownicy zauważali pewne minusy tych rozwiązań. Po pierwsze, dostęp do danych uzależniony jest od dostępu do Internetu. Po drugie, dane umieszczane są na cudzym komputerze, nad którym nie ma się kontroli. Po trzecie, dochodzą kwestie braku prywatności.
Co można mieć na swoim serwerze homelab?
- ZoneMinder – zarządzanie domowym monitoringiem wideo
- Plex Media Server – serwer multimediów do streamowania filmów i muzyki z domowej biblioteki na telewizor i urządzenia przenośne (a’la własny netflix i spotify)
- OpenHab – centralka inteligentnego domu
- NextCloud – oprogramowanie do przechowywania i synchronizacji plików, folderów z urządzeniami przenośnymi (coś na wzór MS OneDrive, Dropbox)
- Bitwarden – menedżer haseł z synchronizacją między różnymi urządzeniami (podobnie jak „chmurowy” LastPass)
- Calibre – menedżer ebooków
- Grocy – bardzo pożyteczne narzędzie do zarządzania kuchnią, najlepiej sprawdzające się w małych pensjonatach lub rezydencjach
- OpenVPN – program szyfrujący internetową transmisję danych
- PiHole – oprogramowanie blokujące skrypty reklamowe, śledzące, poprawiające prywatność w Internecie
- Piwigo – menedżer zdjęć, zamiennik Google Photos
- Elkar Backup – program do tworzenia kopii zapasowych
- i wiele innych programów
Większość programów oferowana jest na bezpłatnej licencji, więc nie ma konieczności dokonywania opłat. Programy bardzo często tworzone są przez internetową społeczność na zasadzie „open source”, a nie firmy komercyjne. Użytkownicy mogą dobrowolnie wpłacać datki, co pozwoli utrzymać rozwój programów. Warto wspierać twórców dobrych, bezpłatnych programów.
Technologie w Domu
Jak wygląda zdalny dostęp do domowego serwera?
Dane na serwerze homelab dostępne są w ramach lokalnej, domowej sieci komputerowej. Można w ruterze ustawić zdalny dostęp, jednak trzeba to robić rozważnie i mieć wiedzę na temat bezpieczeństwa sieciowego. Zdalny dostęp do serwera to potencjalne zagrożenie włamaniem do domowej sieci, zainfekowaniem serwera i wykorzystanie go do nielegalnych celów.
Czy warto mieć homelab w domu?
Jeśli twoja biblioteka filmów, seriali, dokumentów i innych cyfrowych danych rośnie, to warto robić kopie zapasowe. Serwer NAS kupiony w sklepie lub zbudowany samodzielnie z komputera PC świetnie nadaje się jako magazyn kopii zapasowej. Dodatkowe funkcje, np. serwer multimediów, serwer zdjęć itp. dadzą łatwiejszy dostęp do danych z poziomu innego komputera, telewizora, smartfona. Homelab to pozycja obowiązkowa dla tych, którzy cenią prywatność i nie chcą przechowywać danych w „chmurze”. Przy słabym, internetowym połączeniu, własny serwer – działający lokalnie – również jest dobrym rozwiązaniem.
Nazwa „homelab” nawiązuje do „laboratorium”. Stawiając u siebie w domu serwer, czeka cię mniej lub więcej „dłubaniny” w sprzęcie i oprogramowaniu. Dzięki temu można nauczyć się wiele o budowie komputerów oraz konfiguracji urządzeń sieciowych, czy obsłudze systemu operacyjnego Linux.
