Pliki tekstowe, zdjęcia, filmy i inne zawierają nie tylko samą treść, którą czytasz, słuchasz i oglądasz, ale również niewidoczną na pierwszy rzut oka. Taką treść nazywa się „metadanymi”. W dużym skrócie „metadane” to dane o danych. Metadane mogą opisywać ich rodzaj, czas ich wykonania, sprzęt na którym zostały stworzone, miejsce wykonania itd. Dlaczego metadane są zawierane niemal w każdym pliku? Ułatwiają one pracę, pozwalają na używanie wielu pożytecznych funkcji w programach, słowem są one pożyteczne. Ale że homo sapiens często obraca dobre narzędzia przeciwko sobie, więc i w tym przypadku ma to miejsce.
Twoje bezpieczeństwo i metadane
Informacje zawarte w metadanych mogą być wykorzystane przez nieprzychylne ci osoby: współpracownicy, państwowe służby, oszuści i złodzieje. Przykładowy plik zdjęciowy może zawierać ponad 100 metadanych, szczególnie jeśli zdjęcie zostało zrobione na smartfonie, a są to między innymi:
- nazwa urządzenia, na którym zostało zrobione
- model urządzenia
- wersja systemu operacyjnego
- data i czas wykonania
- data modyfikacji
- techniczne dane fotograficzne
- koordynaty GPS miejsca wykonania zdjęcia
- numer identyfikacyjny urządzenia
- ID marketingowego profilu użytkownika
- miniaturka zdjęcia
- orientacja zdjęcia
- imię i nazwisko autora
- i inne, o których zadecydował twórca aplikacji robiącej zdjęcie
Złodzieje przed włamaniem do domu przeglądają media społecznościowe. Udostępniane zdjęcia przez domowników mogą pozwolić dowiedzieć się gdzie jesteś ty lub twoja rodzina, nawet jeśli nie opiszesz zdjęcia w poście na Facebooku. ZUS (czyli oczywiście Zakład Ubezpieczeń Społecznych) również przegląda media społecznościowe i weryfikuje chociażby prawdziwość twojego „chorobowego” – co już nieraz opisywały polskie media.
Technologie w Domu
Jak usunąć metadane ze zdjęcia?
Metadane dołączone do zdjęcia zapisane są w formacie EXIF, a więc wystarczy usunąć dane EXIF zawarte w zdjęciu. Masz dwa rozwiązania albo korzystać z aplikacji lub aparatu fotograficznego, które nie zapisują zbyt wielu metadanych, lub dają możliwość ich wyłączenia; albo usuwasz metadane po wykonaniu zdjęcia.
Na smartfony możesz ściągnąć inne aplikacje do robienia zdjęć, które mogą chronić prywatność i nie zapisywać metadanych. Jednak taka aplikacja może nie mieć dostępu do wszystkich możliwości aparatu, więc zdjęcia mogą być nieco gorszej jakości. Najlepszą metodą zarówno gdy robisz zdjęcia smartfonem lub aparatem fotograficznym zrobione domyślną aplikacją, jest usuwać metadane. Ale najpierw przejdź do Ustawień Aparatu w swoim urządzeniu, którym robisz zdjęcia i wyłącz dołączanie tych metadanych, które są wskazane w ustawieniach, np. lokalizację.
Na Windows polecam program ExifCleaner. Przeciągasz do niego zdjęcia i po chwili twoje zdjęcia pozbawione są metadanych, możesz też podejrzeć co zostało usunięte. Nie można cofnąć tej operacji.
Na MacOS polecam program ImageOptim.
Na Android: Metadata Remover – darmowa aplikacja „open source”.
Na iOS: ViewExif
Czy są wady usunięcia metadanych ze zdjęcia?
Zauważyłem jedną drobną wadę. Gdy w usuniętych metadanych będzie informacja o orientacji zdjęcia, wtedy po jej usunięciu zdjęcie może być odwrócone lub do góry nogami. Trzeba wtedy za pomocą przeglądarki zdjęć lub programu graficznego obrócić zdjęcie. Taka operacja w zależności od programu może dopisać nowe metadane do zdjęcia.
