Czy wiesz, czym jest oprogramowanie – software – open source? To oprogramowanie, którego źródło, budowa działania, kod jest publicznie dostępny, dlatego nazywa się z ang. „open source”. Microsoft Office to program komercyjny tworzony przez jedną firmę, który ma zamknięte źródło „closed source”. Tak więc nie wiesz, jak ten program jest zbudowany, co kryje się „pod maską”. Program typu open source ma opublikowany kod źródłowy i osoby znające się na programowaniu widzą jak on działa, a także mogą wprowadzać zmiany.

Kto rozwija program typu open source?

Program nie jest rozwijany tylko przez jedną firmę, organizację. Rozwija go społeczność internetowa, która mając wgląd do kodu źródłowego modyfikuje go i poprawia. Im większa społeczność danego projektu, tym lepiej. Duża społeczność gwarantuje ciągły rozwój oprogramowania, więc warto wybierać takie programy, które już odpowiednio dużą społeczność mają – można to poznać chociażby po liczbie programistów zaangażowanych w projekt, ale również po liczbie użytkowników forów internetowych zainteresowanych programem.

Zalety oprogramowania open source

  • darmowe lub tańsze, niż komercyjne odpowiedniki o „zamkniętym źródle”
  • brak restrykcyjnych licencji użytkowania, bardzo często taki program mogą wykorzystywać zarówno osoby prywatne, jak i firmy
  • niskie prawdopodobieństwo zatrzymania rozwoju popularnego programu

Wady oprogramowania open source

  • nie zawsze instalacja i użytkowanie programu jest łatwe i skierowane do technicznych laików
  • raczej brak pomocy technicznej ze strony producenta, pomoc otrzymuje się na forach internetowych od społeczności, nierzadko angielskojęzycznej
  • o ile samo oprogramowanie często jest za darmo, o tyle administracja większymi instalacjami i wprowadzanie mocno niestandardowych rozwiązań w programie mogą być kosztowne

Rodzaje oprogramowania open source

Masz do wyboru dwa rodzaje: serwerowe i klienckie. Serwerowe oprogramowanie wymaga serwera, może to być twój komputer PC, Raspberry Pi itp. Serwer działa przez 24/7 i tam cały czas działa oprogramowanie. Dostęp do niego, najczęściej masz poprzez przeglądarkę internetową. Klienckim rodzajem oprogramowania, to program który instalujesz, np. w komputerze PC i tam z niego korzystasz – np. program open source w systemie Windows. Serwerowe oprogramowanie przydaje się wtedy, kiedy chcesz mieć dostęp do niego z kilku urządzeń w domowej sieci lub zdalnie, poza domem.

Co to jest NextCloud?
To darmowy program komputerowy, oprogramowanie serwera z wieloma funkcjami znanymi do tej pory z Gmaila, Kalendarza Google, dysku Microsoft OneDrive. Dzięki NextCloud możesz założyć własny program pocztowy, kalendarz i inne usługi.
logoTechnologie w Domu
Co to jest NextCloud?

Przykłady oprogramowania open source

Miałem tutaj podać konkretne przykłady oprogramowania, ale podam tylko linki do katalogów. Odtwarzacze plików muzycznych, płyt DVD, pakiety biurowe, programy graficzne, system operacyjny Linux, menedżerowie haseł, przeglądarki stron internetowych, centralki inteligentnego domu i mnóstwo innych. Osobiście polecam oprogramowanie inteligentnego domu „Home Assistant”, serwer do streamingu własnych plików muzycznych Volumio, który umożliwia również stworzenie systemu nagłośnienia audio typu multiroom niskim kosztem.

  • Sourceforge.net/directory/os:windows/
  • Openhub.net
  • F-droid.org – sklep z darmowymi aplikacjami na Androida

Czy oprogramowanie open source jest bezpieczne?

Każde oprogramowanie jest tak samo bezpieczne i niebezpieczne, nie ma w pełni bezpiecznych programów, zarówno wśród tych darmowych, jak i tych dostępnych za wysoką opłatą. Wszystko zależy od jakości danego programu.

Podkreślę, że oprogramowanie, które ma otwarte źródło z dużą społecznością użytkowników i programistów jest względnie bezpieczne, gdyż są oni w stanie szybko wychwycić błędy, czy szkodliwy kod. Zmiany wprowadzane przez programistów przed ich publikacją i wdrożeniem do nowej wersji są publicznie dostępne i zaaprobowane lub nie przez właściciela programu. To jest mocna strona oprogramowania open source. Unikaj mało znanego oprogramowania.