Rekuperacja to rodzaj mechanicznej wentylacji, która oszczędza twoje pieniądze podczas eksploatacji, ale nie oszczędza ich podczas jej zakupu i instalacji. Mechaniczna wentylacja różni się od wentylacji grawitacyjnej z jaką z reguły masz do czynienia na co dzień, bo w tej pierwszej potrzebne jest urządzenie wprawiające strumień powietrza w ruch.
Wentylacja grawitacyjna działa wtedy kiedy jest większa różnica temperatur między pomieszczeniem, a powietrzem na zewnątrz. Tutaj dom wentyluje się poprzez otwarcie okien, resztę pozostawiając fizyce. Różnica temperatur powietrza powoduje, że powietrze jest wpychane do środka domu przez okno i wypychane przez kratki wentylacyjne i komin wentylacyjny. W ciepłych miesiącach, gdy różnica temperatur jest niewielka, wentylacja grawitacyjna nie działa. W upalne dni jej działanie jest odwrotne, tj. wtłaczane jest gorące powietrze przez kratki wentylacyjne do domu. Wielu tych problemów nie masz korzystając z wentylacji mechanicznej.
Wady i zalety rekuperacji
Rekuperacja „wymienia ciepło” wentylując pomieszczenie. Innymi słowy, wtłaczane przez wentylator zimne powietrze z zewnątrz do domu, jest ogrzewane ciepłym powietrzem domu, które jest jednocześnie wydalane z domu. Dzięki tej wymianie ciepła zużywasz znacznie mniej energii na ogrzanie domu, w porównaniu ze zwykłym otwieraniem okien. Minusem stosowania mechanicznej wentylacji jaką jest rekuperacja jest osuszanie powietrza. Warto mierzyć wilgotność powietrza w domu i nawilżać go w razie potrzeby. Dzięki rekuperacji nie ma konieczności otwierania okien, ale gdy pozwala na to powietrze z zewnątrz, warto raz na jakiś czas je otworzyć. I jeszcze jedno, dobra rekuperacja, może schładzać pomieszczenie latem.
Mrozy mają wpływ na wlot powietrza instalacji rekuperacji. Ze względu na różnice temperatur, rura może zamarznąć częściowo lub w całości. Aby tego uniknąć stosuje się małe grzałki ogrzewające wlot, które niestety pobierają mnóstwo energii, albo wykorzystuje się gruntowny wymiennik ciepła. Gruntowny wymiennik ciepła podraża całą instalację, ale polecam go. Dzięki temu nie trzeba instalować żadnych grzałek, a wtłaczane powietrze jest jeszcze bardziej ogrzane. Powietrze nie jest wtłaczane bezpośrednio do instalacji i rekuperatora, lecz wtłaczane jest przez otwór zainstalowany gdzieś w ogrodzie, po czym powietrze jest transportowane rurami pod ziemią, które wstępnie ogrzewają powietrze. Temperatura gleby jest stała i wynosi około 8 stopni. Gdy w zimie gruntowny wymiennik ciepła będzie podgrzewał powietrze ciepłem z gleby, to latem wtłaczane powietrze będzie przyjemnie chłodne.
Funkcje i możliwości rekuperatorów
Wybieraj spośród setek rekuperatorów dostępnych na rynku. Wielu producentów ma po kilka rodzajów tych wymienników ciepła. Podstawową różnicą między poszczególnymi modelami jest wydajność działania. Droższe modele będą szybciej, bardziej wydajnie wentylować pomieszczenie. Im większe pomieszczenie, tym należy zainwestować w bardziej wydajne urządzenie. Na wydajność wentylacji mają wpływ również kanały wentylacyjne i stanowczo odradzam kupowanie tych najtańszych miękkich z folii aluminiowej. Twój profesjonalny instalator dobierze tobie odpowiedni rekuperator i kanały wentylacyjne.
Twój rekuperator powinien mieć funkcję „bypass” (z ang. ominięcie). Funkcja ta pozwala na wyeliminowanie wymiany ciepła. Latem ogrzewanie wtłaczanego powietrza jest zbędne, wtedy też omija się funkcję podgrzewania powietrza. W tańszych modelach musisz ręcznie włączyć/wyłączyć funkcję „bypass”, a w droższych ustawiasz kiedy urządzenie ma automatyczne ją włączyć lub wyłączyć na podstawie daty lub temperatury zewnętrznego powietrza.
Technologie w Domu
Niektóre modele posiadają funkcję nawilżania powietrza. Jak wspomniałem wcześniej, rekuperacja wysusza powietrze, a więc wbudowany nawilżacz eliminuje konieczność zakupu dodatkowych, pokojowych nawilżaczy. Poprawiać powietrze można również poprzez filtr antysmogowy, który blokuje wdzieranie się do twojego domu, szkodliwych pyłów oraz nierzadko alergenów w ciepłe miesiące. Filtr zmniejsza wydajność wentylacji.
Istotną funkcją o której nie można zapomnieć jest integracja z systemem inteligentnego domu. Jeśli zamierzasz mieć inteligentny dom, to koniecznie kup rekuperator, który zintegruje się z twoją „smart” instalacją. Przykładowo, możesz zwiększać siłę wentylacji podczas zorganizowanej imprezy, czy dużego gotowania (jako uzupełnienie do pochłaniacza czy okapu kuchennego, który ma oddzielny – swój własny – kanał wentylacyjny, nie połączony z instalacją głównej wentylacji domu). Gdy na zewnątrz jest smog, a nie masz filtra antysmogowego, inteligentny dom może automatycznie wyłączyć wentylację. Gdy robi się ciepło, funkcja „bypass” może zostać włączona. Możliwości automatyzacji wentylacji jest jeszcze więcej.
O tym też warto wiedzieć
Pamiętaj, że jeśli decydujesz się na wentylację mechaniczną w domu, twoje pomieszczenia nie mogą być szczelne od wewnątrz. To znaczy, drzwi pokojowe muszą mieć otwory lub wycięcie, aby przez nie przechodziło powietrze. Mechaniczna wentylacja działa w ten sposób, że w jednych pomieszczeniach są otwory wentylacyjne, które tylko wtłaczają powietrze, a inne zasysają. Otwory w drzwiach pozwalają utrzymać stabilne ciśnienie powietrza w domu.
Warto również wiedzieć o konserwacji instalacji wentylacji, w tym o regularnym czyszczeniu kanałów wentylacyjnych, co kilka lat. Jeśli widzisz ciemne plamy przy otworach wentylacyjnych, to znaczy, że twoja instalacja jest już mocno zabrudzona i wtłaczane są brudy, którymi oddychasz.
Dom musi być bardzo dobrze zaizolowany pod kątem utraty ciepła. Jeśli instalujesz rekuperację do starszego domu, upewnij się, że wszystkie kanały wentylacji grawitacyjnej są zamurowane (zlikwidowane). W domu z rekuperacją nie musisz mieć na dachu żadnych kominów (jeśli nie masz ogrzewania opartego na spalaniu), poza jednym odrębnym kanałem wentylacyjnym dla okapu kuchennego lub zero jeśli masz pochłaniacz. Kominki na drewno są wysoce niewskazane w domach z rekuperacją.
Różnice między rekuperacją, a klimatyzacją
Mając system rekuperacji z gruntownym wymiennikiem ciepła można cieszyć się przyjemnym chłodem w domu latem i przy znacznie mniejszym zużyciu energii, niż w przypadku klimatyzatorów. Przy wentylacji mechanicznej powietrze jest wymieniane, świeże wtłaczane i zużyte odciągane. Klimatyzatory tak nie działają. Klimatyzator pochłania powietrze z pomieszczenia, oziębia go i następnie go wydmuchuje z powrotem do pomieszczenia. Nie ma tutaj wymiany powietrza, gdyż krąży ono w systemie zamkniętym – jest ono tylko schładzane.
